Platon: Devlet (7.Kitap, Mağara Mitosu)
Platon, Devlet kitabında ki Mağara Mitosu'nda Glaukon’a, aydınlanmanın önemine, aydınlanma için gerekli eğitimin ne derece büyük bir değere sahip olduğuna ve bununla ilgili olarak önemsenmesi ve bilinmesi gereken noktalara değinmiştir. Parçada bir mağara ve bu mağaranın içinde çocukluklarından itibaren kollarından boyunlarına kadar zincirlenmiş insanların varlığından bahsedilmektedir. Bu insanların oturdukları yerin arkasında yanan ateş ile duvara bazı nesnelerin gölgeleri yansımaktadır ve mahkûmlar bu gölgelere kendilerince isimler vermişlerdir. Bir gün mahkûmlardan birini zorla zincirlerinden ayırarak gerçek gün ışığına çıkarırlar. Mahkûmun bu aşamada canı yansa da gördüğü gerçek güzellikler karşısında bir daha mağaraya dönmek istemez fakat zorla mağaraya geri götürülür. Aslında ondan istenen diğer mahkûmlara gölgelerin gerçek olmadığını, gerçek ışığın mağaranın yukarısında yani çıkışında olduğunu anlatmasıdır fakat karanlıkta doğup sadece karanlığı tanıyan kişilere aydınlığı anlatmak çok da kolay değildir. Burada bahsedilen mağara "toplumu", mağarada zincirlenmiş olan mahkûmlar "toplumu oluşturan bireyleri", duvara yansıyan gölgeler "kendilerince gerçek ve kabul görmüş yanılgıları" , mahkûmun yaşadığı zorluklar "eğitimi" ve onu zorla aydınlığa çıkartan kişi "eğitimciyi" temsil etmektedir. Eğitimin, günümüzde de olduğu gibi çocukluk döneminden verilmeye başlanması kişi için oldukça önemlidir. Çünkü, sadece eğitim ile kişilerin en başından gözlerine perde indirmesini engelleyip gerçek iyiliğe, güzelliğe ve mutluluğa ulaşması sağlanabilir.
Sonuç olarak, sadece aydınlığa ulaşan kişiler karanlıkta kalanları eğitebilir. Çünkü, ışıkta görülenler doğrudur fakat gölgede kalanlar yansımadır ve yansımalar çoğu zaman yanıltır. Öyleyse; mağarada sonsuzluğa sürüklenip kaybolmak yerine ebedi aydınlığa adım adım ilerleyip gökyüzüne ulaşınca başkalarına da el uzatıp onları da karanlıktan aydınlığa çekmemiz gerçek mutluluk ve iyiliktir.
Platon(Eflatun). (2000). Devlet (2. Basım, ss. 183-188). Türkiye İş Bankası Kültür Yayınları.
İnsan Kaynakları Uzmanı