Uğur Gümüş
Uğur Gümüş

Bloom'Un Taksonomisini Öğrenme Hedefleri Oluşturmak İçin Nasıl Kullanabilirsiniz?

Bir iş hedefi için gerekli olan öğrenme seviyesinin anlaşılması, bir öğretim programının başarı ile planlaması için kritik öneme sahiptir. Her eğitim ihtiyacında, Bloom'un Taksonomi piramidinin tabanından başlamak ve bir sonraki seviyeye tırmanmadan önce sağlam bir temel kurmak gerekir.
Benjamin Bloom, 1950'lerde sınıf koşullarında gereken muhakeme becerilerinin seviyelerini sınıflandırmak için, kendi ismini taşıyan taksonomiyi oluşturdu. Taksonomide, her biri bir öncekinden daha yüksek bir soyutlama gerektiren 6 seviye vardır. Bloom’un seviyeleri ilk oluşturulduğunda tüm aşamalar isim halindeydi. Bu seviyeler sırası ile bilgi, anlama, uygulama, analiz, sentez, değerlendirme şeklindeydi. Daha sonra bu seviyelerde yapılan değişikliklerle, tüm seviyeler fiil olarak yeniden isimlendirildi. Son haliyle seviyeler; hatırlamak, anlamak, uygulamak, analiz etmek, değerlendirmek ve yaratmak olarak değişti. Yetişkinler için bir öğretim programı tasarlanırken, istenilen amaca ulaşmak için, hangi seviyedeki akıl yürütme becerilerinin gerekli olduğunu bilmek, aşamalı olarak ilerleyen bir eğitimin programının oluşturulmasını olanak sağlar. Mevcut becerilere bağlı olarak, bu hareket çok hızlı bir şekilde gerçekleşebilir veya daha sağlam bir temel oluşturmak için daha uzun zaman ayrılması gerekebilir. Bloom’un Taksonomisi sürekli olarak daha zor bilişsel süreçler üzerine kurulduğundan, bir veya birkaç seviyeyi atlamak, öğreneni ve eğitimciyi başarı yerine başarısızlığa zorlayacaktır. Oluşturulan her öğrenme düzeyi için her bir hedefin ölçülmesi gerekir. Öğrenme hedefleri, geliştirilmesi gereken farklı öğrenme seviyelerine ayrılmalıdır. Bir ölçme-değerlendirme faaliyeti planladığınızda, hatırlatma seviyesi için belirlediğiniz hedefin etkinlikleri ile analiz etme seviyesi için belirlediğiniz hedeflerinin etkinlikleri aynı olmayacaktır/olmamalıdır. Taksonominin kullanılması, eğitimcileri, katılımcının yapabileceklerini göz önüne almak için davranışsal terimlerle öğrenme hedeflerini oluşturmaya teşvik eder. Fiiller kullanılarak yazılmış bir öğrenme hedefi, öğretilen beceri ve bilgiyi değerlendirmenin en iyi yöntemini gösterecektir. Bloom’un Taksonomisi ışığında öğrenme hedeflerini göz önünde bulundurmak, daha yüksek seviyelerde bilişsel beceriler gerektiren öğrenme hedeflerini dâhil etme ihtiyacının önemini ortaya çıkaracaktır. Bu da, daha derinlemesine öğrenmeyi ve bilgi ve becerilerin daha çeşitli görevlere ve bağlamlara aktarılmasını kolaylaştıracaktır.
Bu modelde, yukarıda olduğu gibi renkli blokların her biri bilişsel sürecin ve bilgi boyutlarının çeşitli kombinasyonlarına karşılık gelen bir öğrenme amacı örneği göstermektedir. Bu, bir eğiticinin bir eyleme karşılık gelen fiili ve öğrencinin eğitim programının sonunda alması gereken bilgiye karşılık gelen hedefin tanımlamasını sağlar. Piramidin temelinden başlayıp bir sonraki seviye için net, ölçülebilir hedefler belirlemede bu taksonomiyi kullanmak öğrenenler için eyleme geçilebilecek etkinlikleri oluşturmak ve bu etkinlikleri, tanımlanmış iş hedefleriyle ilişkilendirmek için oldukça iyi bir rehberdir.
Buradaki yazılar yazarların görüşleri olup TEGEP’in resmi görüşü değildir. TEGEP Gizlilik Politikasına buradan ulaşabilirsiniz.