Başarılı Olmanızı Ne Engeller? Sadece Kendiniz!
Çoğu insanın başarmasını engelleyen şey nedir?
Çoğu insan işte ve hayatta başarılı olmayı hayal ederken, hedeflerine ulaşan sayısı azdır. Sizi başarıdan uzak tutan şeyin ne olduğunu anlamak için önce neyin başarı olarak tanımlandığını anlamanız gerekir. Başarılı olma fikri kişiden kişiye değişir.
Her birey farklı bir başarı fikrine sahiptir. Bazı insanlar için, başarılı olmak hırsla hayata sarılmak ve kariyerlerinde zirveye ulaşmak iken diğerleri için işlerini ve aile yaşamını iyi dengeliyor olmaktır. Bazı insanlar ise tutkularını takip ederler ve alışılmadık şekillerde başarılı olurlar. Bazı insanlar başarıdan memnun kaldıkları için başarı peşinde koşarlar. Bir başka deyişle başarı tanımı bireyin kendisinin yanıtını bulabileceği türden bir sorudur.
Öyleyse, ilk sorumuza dönersek – aslında insanları başarıdan uzak tutan nedir? Bu süreci bireyin kendi iç sesleri yönetir. Bunun açılımını; Timothy Gallwey’in İç Oyun (Inner Game)dediği iki diyalog yönetir. Bunlardan biri “Benlik 1 “; sürekli bizle konuşur, talimatlar verir, değişime karşıdır, bizi yargılar durur. Diğer diyalog “Benlik 2” ise bizim özümüz, kendimiz olma halimizdir. Benlik 2’ye kendimizi bıraksak başarı doğal olarak zorlanmadan gelecektir.
Diyaloglardan “Benlik 1” ile bizi etkisi altında tutan içsel engellerimize bazı örnekler verebiliriz.
Beceriksizlikten Korkma
Hayalinizdeki iş için başvurmadan önce kaçınız iki kez düşünüyorsunuz? İnsanlar, yetersizlik korkusundan dolayı hayallerindeki iş için başvurmaktan kaçınırlar. Bu tamda Benlik 1’e uygun düşen bir davranış biçimidir. Unutmayın bir işe girecek kadar yetenekli olmadığınızı düşünüyorsanız, sonsuza dek harika bir fırsat olarak bu seçenek aklınızda kalacaktır.
Risklerden Korkma
Sadece risk alanların başarı arayışlarında başarılı oldukları bilinen bir gerçektir. Oysaki Benlik 1 bizi konfor alanımızda tutarak mevcut durumu koruma eğilimindedir. Bize risk alma der, aldığında mevcudu da yitirirsin gibi uyarılarda bulunur. Ancak eğer bilinmeyenden korkar ve kendinizi uzak tutarsanız, büyük bir fırsattan vazgeçmiş olabilirsiniz.
Yenilgiden Korkma
Kimsenin hayatı planlandığı gibi gitmez. Beklenmedik engeller, yaşamın bir parçasıdır. Ancak, başarısızlıktan korkmak sizi her zaman başarılı olmaktan alıkoyacaktır. Başarısızlığın gerçekten de, söylendiği gibi başarıya giden bir adım olduğunu anlayın. Kontrolünüz dışındaki şeylerden korkmak, mücadelenin ötesinde olanı görmenize yardımcı olmaz. Benlik 1’in size aşıladığı yenilgi korkusunun başarı şansınızı düşürmesine izin vermeyin.
Reddedilmekten Kaçınma
Hayatınızı reddedilmekten kaçınarak yaşadıysanız, “keşkelerde” sıkışıp kalacaksınız demektir. Reddedilme korkunuz, hayalinize bir şans vermenize asla yardımcı olmaz. Benlik 1 rutinlerin peşindedir. Reddedilmeyi potansiyel bir olumsuz olarak gösterir. Reddedilmeyi içindeki öğrenmeler yerine bireyin kendine olan güvenini etkileyen bir değişken olarak değerlendirir. Unutmayın reddedilme, diğer tüm zorluklar gibi yaşamın bir parçasıdır. Onu kabul et. Ne yaşadığını ve bundan ne öğrendiğin kendine sor. Sonra da tutkunun peşinden gitmeye devam et.
FOMO-Fear Of Missing Out- Diğerlerinin deneyimlediği şeylerden eksik kalma duygusu
FOMO’da, bireyin başarı şansını olumsuz etkileyen faktörlerden biridir. Sürekli olarak o anda bulunduğunuz yerin dışında bir yerde olmanız isteniyorsa, bu durum elinizdeki işten sizi uzaklaştırır. Elindekinin varlığı, anın değeri yerine, bulunduğun anın ve yerin dışında olanlara dair bizi kamçılar. Eksiklik ve kaybolma hissi yaşatarak, bizi mutsuz eder.
Değişimden Endişe Duyma
Değişimler yaşamda kaçınılmazdır. Değişimden aşırı derecede endişe duymak, sizi olumsuz etkileyerek zaman ve çabanızı kaybetmenize neden olur. İç huzuru bulun ve profesyonel ya da kişisel yaşamınız büyük değişimler geçiriyor olsa bile tutkunuza odaklanın. Benlik 1 rutine sizi bağlayarak, amacınızı unutmanıza sebep olur. Zaman zaman kendinize amacınızın ne olduğunuz hatırlatın. Nihai amacınızdan vazgeçmeden değişimi kabul etmeyi ve saygı duymayı öğrenin.
Yargılamalardan Korkma ve Yargılayıcı Yanıt Verme
Yargılamalardan kolayca etkilenen bir insansanız, karşılığında sizde savunmaya ya da suçlamaya geçiyorsanız, bilin ki “Benlik 1” in kontrolü altındasınız. Bu duruma dur diyebilir ve kendi lehinize çevirebilirsiniz. Bu söylenen de %1’de olsa haklı olan ne var? Buna otomatik yanıt vermek yerine dinleyerek yanıt versem o ne olur du diye kendinize sorun. Yargılamaya dayanacak kadar güçlü olun. Unutmayın, yargılamalar sizi kim olduğunuz yapmaz.
Liderlik ve Performans Gelişimi Danışmanı, Eğitmen, Yönetici ve Takım Koçu, Inner Game Fasilitatörü, PCC, ATC,ORSC, 1990 yılında ODTÜ Sosyoloji Bölümünden mezun olan Sarıkayalar Sadaghiani, 1991 yılında İstanbul Üniversitesi’nde Turizm İşletmeciliği, 1994 yılında The Institute of Commercial Management-Londra’ da Uluslar arası Pazarlama Yüksek Lisans Programlarını tamamlamıştır. Sarıkayalar Sadaghiani 30 yılı içeren çalışma hayatında çoğu global ölçekli olan Türkiye’ nin önde gelen kurumlarında -Teknosa, Colin’s, Multinet, Avon, DHL, Oriflame- İnsan Kaynakları, Satış ve Pazarlama Fonksiyonlarında farklı kademelerde görev yapmıştır. Son 3 yıldır liderlik ve performans gelişimi danışmanlığı vermektedir. Sarıkayalar, 2011-Nisan 2018 yılları arasında TEGEP- Eğitim ve Gelişimi Platformu Derneği’nde Yönetim Kurulu Üyeliği ve bir dönemde Yönetim Kurulu Başkanlığını üstlenmiştir. Evli ve bir erkek çocuk annesidir.